Bồ Đào Nha: Kỳ tích EURO 2016 sẽ khó lặp lại

Đây có thể được xem là chức vô địch kỳ dị nhất trong lịch sử khi họ chỉ giành một chiến thắng duy nhất trong 90 phút chính thức, còn lại là các trận hoà và thắng sau hiệp phụ hoặc sút luân lưu trong hành trình lên ngôi vô địch giải đấu. Tuy nhiên, đến với nước Nga lần này, có nhiều lý do để chúng ta có thể tin rằng Cristiano Ronaldo và các đồng đội sẽ khó có cơ hội tái lập kỳ tích mà họ đã tạo ra tại giải đấu được tổ chức trên đất pháp 2 năm trước.

Hội chứng phụ thuộc vào Ronaldo

Cũng giống như một số đội tuyển tham dự World Cup lần này như Ba Lan, Ai cập, đội tuyển Bồ Đào Nha được giới chuyên môn đánh giá là đội bóng một người khi thành tích thi đấu của họ trong những năm gần đây phụ thuộc rất nhiều vào phong độ của Cristiano Ronaldo. Có thể xem tiền đạo này chiếm một nửa sức mạnh của đội tuyển Bồ Đào Nha. Anh chính là thủ lĩnh, là đầu tàu của đội bóng, người chịu trách nhiệm chính trong việc dẫn dắt đội bóng vượt qua những khó khăn, thử thách. Tầm ảnh hưởng của Ronaldo với đội tuyển hiện tại còn lớn hơn cả tầm ảnh hưởng của người đàn anh Figo với đội tuyển trong quá khứ. Euro 2016 tổ chức tại Pháp và các trận đấu thuộc vòng loại World Cup 2018 là minh chứng rõ nét nhất. Euro 2016 anh chỉ ghi 03 bàn trên tổng số 09 bàn thắng được ghi bởi toàn đội nhưng những bàn thắng của anh vào lưới Hungary và xứ Wales đóng vai trò vô cùng quan trọng trong hành trình giành chức vô địch của đội tuyển; trong 10 trận đấu tại vòng loại World Cup 2018, anh sở hữu 15 bàn/32 bàn thắng được ghi bởi toàn đội giúp đội tuyển nước nhà đứng đầu bảng và giành vé trực tiếp tới Nga.

Thoạt nhìn qua nhiều người sẽ nghĩ rằng đây chính là điểm lợi thế của đội tuyển Bồ Đào Nha khi họ có một ngôi sao có thể giải quyết trận đấu chỉ sau một khoảnh khắc loé sáng, nhưng thực sự đây là một vấn đề rất nghiêm trọng của đội bóng có biệt danh Seleccao das Quinas (Đội bóng 5 chiếc khiên). Bồ Đào Nha không phải là Real Madrid, nơi có những đồng đội xuất sắc có thể hỗ trợ cho anh một cách tối đa, Bồ Đào Nha bây giờ chỉ là tập hợp của những cầu thủ có trình độ dạng khá và trung bình khá của Châu Âu. Với một tập thể như vậy cộng với việc năm nay anh đã bước sang tuổi 33, nếu không có yếu tố may mắn thì sẽ rất khó để cựu sao Manchester United có thể gồng mình kéo đoàn tàu Bồ Đào Nha về đến ga cuối cùng trong hành trình chinh phục đỉnh cao của bóng đá thế giới ở cấp độ đội tuyển.

Đội hình thiếu những ngôi sao tầm cỡ thế giới

Đã xa rồi cái thời đội tuyển Bồ Đào Nha sở hữu những cái tên thật sự chất lượng ở các tuyến, những cái tên như Paulo Ferreira, Ricardo Carvalho, Deco, Rui Costa, Luis Figo, Nuno Gomes,…đã lùi vào quá khứ, Bồ Đào Nha hiện tại ngoài Cristiano Ronaldo, không còn cái tên nào khác thật sự đẳng cấp. Những cái tên nổi trội khác ở đội tuyển, người thì đã qua thời kỳ đỉnh cao như Pepe, Moutinho, Quaresma, người thì tài năng chưa thực sự vươn tầm để trở thành một ngôi sao thực thụ. Nhìn vào danh sách mà HLV Fernando Santos gọi lên tuyển tham dự World Cup lần này, có thể thấy rất ít cái tên được thi đấu ở các câu bộ tên tuổi của châu âu, ngoài Ronaldo, chỉ có Raphael Guerreiro đang chơi cho Dortmund (Đức), Bernardo Silva chơi cho Man City (Anh); Moutinho chơi cho Monaco (Pháp) và Mario Rui đang chơi cho Napoli (Ý). Trình độ chuyên môn cộng với yếu tố kinh nghiệm do ít được thử sức ở môi trường thi đấu đỉnh cao sẽ khiến đội tuyển Bồ Đào Nha gặp phải muôn vàn khó khăn khi tiếp đón các đối thủ ở World Cup sắp tới. Đây có lẽ là vấn đề thực sự đau đầu của huấn luyện viên Fernando Santos khi ông phải đa dạng hoá các mũi tấn công của đội tuyển trong trường hợp ngôi sao chính của họ bị đối thủ khoá chặt. Thành công của đội tuyển Bồ Đào Nha tại giải đấu không chỉ phụ thuộc vào phong độ của Ronaldo, mà còn phụ thuộc vào tài cầm quân của Santos và sự toả sáng đúng lúc của những ngôi sao khác như cái cách mà họ đã từng thể hiện tại Euro 2016.

Hàng phòng ngự không còn là điểm tựa cho chiến thắng

Năm 2004, với thành tích phòng ngự vô cùng ấn tượng Hy Lạp đã bất ngờ vượt qua một loạt đối thủ tên tuổi như đội tuyển pháp, cộng hòa Séc và đánh bại chính Bồ Đào Nha trong trận chung kết để lần đầu tiên lên ngôi vô địch. Trong 6 trận đấu tại giải đấu đó, họ ghi được 7 bàn thắng và chỉ để lọt lưới 4 bàn, đáng chú ý Hy Lạp đã giữ sạch lưới ngay từ vòng tứ kết. Bồ Đào Nha của năm 2016 cũng có rất nhiều nét tương đồng với Hy Lạp 2004, trong 07 trận đấu tại Pháp, hàng phòng ngự đội bóng này chỉ để lọt lưới 5 bàn, trong đó có đến 4 trận đấu họ giữ sạch được mảnh lưới của mình. Bồ Đào Nha lên ngôi nhờ lối đá kỷ luật, chắc chắn bên cạnh sự toả sáng đúng lúc của một vài cá nhân và sự song hành của yếu tố may mắn. Trong 10 trận đấu tại vòng loại World Cup, hàng phòng ngự đội bóng này vẫn tiếp tục duy trì được phong độ khi họ chỉ để thủng lưới 4 bàn. Tuy nhiên, cho đến thời điểm này, hàng phòng ngự lại chính là điểm tử huyệt của đội bóng này khi một số trụ cột đã làm nên thành công tại Euro 2016 đã luống tuối và không còn đảm bảo sự chắc chắn cần thiết, những nhân tố còn lại thì không còn giữ được phong độ hoặc thiếu kinh nghiệm thi đấu đỉnh cao. Nếu không có gì cải thiện thì chính hàng phòng ngự có thể sẽ khiến Bồ Đào Nha ôm hận tại World Cup sắp tới.

Đẳng cấp của các đội mạnh đến từ khu vực Nam Mỹ

Hành trình lên ngôi vô địch Euro 2016 là sự tưởng thưởng xứng đáng cho đội tuyển Bồ Đào Nha khi họ đã vận hành hết sức nhuần nhuyễn một lối chơi vô cùng khoa học, kỷ luật và chắc chắn nhưng không thể phủ nhận yếu tố may mắn đã luôn song hành với họ trong suốt giải đấu này. Trong 7 trận đã đấu, họ chỉ phải chạm trán duy nhất một đội bóng lớn là đội tuyển Pháp trong trận chung kết, những đối thủ còn lại như xứ Wales, Ba Lan, Croatia, Iceland, Áo và Hungary vẫn bị giới chuyên môn đánh giá thấp hơn so với chính họ. Tại vòng loại World Cup 2018, đội tuyển Bồ Đào Nha cũng rất may mắn khi rơi vào bảng đấu với sự góp mặt của những đội tuyển: Thuỵ Sỹ, Hungary, đảo Faore, Latvia và Andora.

Tuy nhiên, giải đấu tại Nga sắp tới sẽ là câu chuyện hoàn toàn khác. Sẽ rất khó để Bồ Đào Nha có thể tái hiện những chuyến hành trình thuận lợi như vậy tại World Cup 2018. Bởi ngoài những đội mạnh đến từ lục địa già như Đức, Pháp, Tây Ban Nha, Bỉ,… họ còn có thể sẽ phải đương đầu với những đội tuyển mạnh đến từ khu vực Nam Mỹ như Brazil, Argentina, Uruguay, Colombia,… Nếu muốn vô địch, Ronaldo và đồng đội cần phải chứng tỏ được đẳng cấp thật sự của mình như cái cách mà người Ý, Tây Ban Nha hay Đức đã làm được trong những kỳ World Cup gần đây.

(Bạn đọc: Đức Tuấn)